Trong quan niệm của các nền văn hóa khác nhau thì người chồng có vai trò, vị trí khác nhau. Trong quan niệm của người Á Đông thì người chồng (phu) là trụ cột của gia đình.[4] Một số nước vẫn còn tồn tại thói gia trưởng trong đó đề cao quá mức người chồng. Trong một số trường hợp, nếu vai trò trụ cột gia đình đổi sang cho người vợ thì khả năng gia đình đó sẽ bị sứt mẻ.[5]

Tại các nước theo Hồi giáo, người chồng có địa vị rất cao, họ có quyền có nhiều vợ,[6] trong khi ở một số nền văn hóa theo chế độ mẫu hệ hoặc chế độ mẫu hệ còn tồn tại thì địa vị của người chồng thấp hơn nhiều.

Trong Văn hóa Việt Nam có nhiều câu ca dao, tục ngữ nói về vợ, chồng như:

• Chó chui gầm chạn: Chỉ về người chồng phải ở rể tại gia đình của nhà vợ dẫn đến vị trí bị giảm sút và có thân phận tủi nhục như con chó.
• Thuận vợ, thuận chồng tát biển Đông cũng cạn
• Râu tôm nấu với ruột bầu/Chồng chan, vợ húp gật đầu khen ngon
• Trai khôn chọn vợ chốn chợ đông, gái khôn chọn chồng giữa chốn ba quân
• Trai khôn dựng vợ, gái lớn gả chồng
• Gái thương chồng, đương đông buổi chợ/Trai thương vợ, nắng quái chiều hôm
• Chồng em áo rách em thương, chồng người áo gấm, xông hương mặc người
• Lấy vợ xem tông, lấy chồng xem giống
• Của chồng công vợ
• Lệnh ông không bằng cồng bà
• Có chồng bớt áo hai vai/Bớt màu trang điểm kẻo trai nó lầm
• Ai kêu xeo xéo bên sông/Tôi còn vá áo cho chồng tôi đây
• Đốn cây ai nở dứt chồi/Đạo chồng nghĩa vợ giận rồi lại thương
• Trên đồng cạn, dưới đồng sâu/Chồng cày vợ cấy, con trâu đi bừa
• Chồng nói thì vợ bớt lời/Cơm sôi bớt lửa, một đời không khê
• Phu xướng phụ tùy (chồng nói thì vợ phải nghe theo)
• Tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử: Ở nhà thì theo bố, cưới rồi thì theo chồng, chồng chết thì theo con
• Anh em như thể chân tay, vợ chồng như thể áo quần (Lưu Bị)